1 – جمع انديشي
افزايش حجم اطلاعات، گسترش روابط و افزايش عوامل
تاثيرگذار در امر تصميمسازي و استراتژي‌پردازي، ضرورت تفكر جمعي و هم انديشي را
محرز كرده است. اتاق فكر الگوي سازماني هم انديشي است كه كه در پرتو اين ضرورت به‌وجود
آمده است. فعاليت اتاق‌هاي فكر باعث شد كه فرآيند هم‌انديشي رشد و گسترش پيدا كند
و توانايي خود را براي حل مسايل بزرگ نشان دهد.
2 – توليد فرآورده‌هاي فكر و انتقال به مخاطب
يكي از وظايف اتاق‌هاي فكر، توليد و خلق ايدههاي مناسب
براي حل مسايل و همچنين تدوين، صورت‌بندي و مستندسازي آنهاست، زيرا اگر ايده‌ها و
آراي به دست آمده، جمع‌بندي و خلاصه سازي نشود و به گونه‌اي مفيد و جذاب براي
مخاطبان، ارايه نشوند، اتاق فكر به اهداف خود دست نيافته‌است، بنابراين اتاق‌هاي
فكر، علاوه بر شناخت و حل مسايل، تلاش عمده‌اي را صرف رساندن پيام‌هاي خود به
مخاطبان تا حصول بهترين نتايج، به عمل مي‌آورند.
3 – معطوف بودن كوشش‌ها به مسايل روز
روح حاكم بر فعاليت اتاق‌هاي فكر و آنچه كه در بطن تمام
فعاليت‌هايي كه در اتاق‌هاي فكر صورت مي‌گيرد، بايد معطوف به تصميمسازي و
استراتژي‌پردزاي بر روي مسايل روز جامعه باشد. مسايلي كه اگر به آنها پرداخته
نشود، مشكلاتي براي حل و آينده مجموعه به جاي مي‌گذارد.
4 – درگير نشدن در مسايل اجرايي و تشريفات رسمي سياستگزاري
اتاق‌هاي فكر سياست‌ساز هستند نه سياستگزار، بدين معني
كه اين اتاق‌هاي فكر بيشتر نهادهايي پيشنهاد دهنده هستند و درگير مسايل تشريفاتي و
حقوقي سياستگزاري نمي‌شوند. همچنين اتاق‌هاي فكر در تعامل با دستگاه‌هايي اجرايي،
صرفا تصميم‌ساز هستند و نبايد درگير مسايل اجرايي و يا توجيه كارشناسانه‌ي تصميم‌هاي
روزمره دستگاه‌ها شوند.
در اتاق فكر روش‌هاي گوناگوني براي توسعه خلاقيت وجود
دارد كه معروف‌ترين آن طوفان مغزي (Brain
storming) است كه يك
تكنيك برگزاري كنفرانسي است . در اين روش باتوجه به موضوع و مشكل يا هدف موردنظر،
گروهي از افراد متخصص به عنوان اعضا انتخاب شده و به دور از عوامل بازدارنده ارايه
تفكر خلاق، مانند قضاوت عجولانه و ... به تصميم‌گيري مي‌پردازند.
در اينجا كميت بسيار مهم بوده و از تعداد پيشنهادهاي
بيشتر استقبال مي‌گردد، زيرا احتمال رسيدن به راه حل بهتر را افزايش مي‌دهد. در
اين روش يك گروه 5 الي 15 نفره با حضور يك رييس (البته نه از نوع روساي خودمحور)
براي اداره نمودن جلسه و يك دبير براي ثبت پيشنهادهاي صورت گرفته با استفاده از
برخي ابزار و امكانات تشكيل جلسه مي‌دهند.
دستور كار جلسه قبلا با وضوح كامل به اعضا اعلام مي‌شود
. بايد مطمئن شد تمامي اعضاي گروه موضوع موردنظر را درك نموده باشند. اعضا در طي
جلسه به نوبت پيشنهادهاي خود را اعلام و دبير جلسه آنها را يادداشت مي‌نمايد. با
اين حال اين روش قواعدي دارد كه به اين شرح مي‌باشد:
1 – اظهار نظر آزاد و بي‌واسطه و هر چند غيرمعمول بلامانع
است (از ايدههاي غيرمعمول استقبال مي‌شود)
2 – به هيچ انديشه اي انتقاد نمي‌شود (انتقاد ممنوع است.)
3 – حداكثر نظرات ارايه و جمع‌آوري مي‌شود (تاكيد بر كميت
نظرات و ايده‌هاست.)
4 – تكوين نظرات در مدت معين صورت مي‌گيرد (ايده‌ها تركيب و
بهبود پيدا مي‌كنند.)